|
Inca Mythes en hun mogelijke verband met de Spaanse verovering
Met behulp van historisch en archeologisch bewijsmateriaal oa gevonden
in de oude inca ruine van Machu Picchu probeert men een beeld op te bouwen
van deze vergane cultuur. Zo ontdektte men wanneer en waar de uitbreiding
van hun rijk zich afspeelde en bouwde men ideeën op over hun religie
aan de hand van vondsten.
Na hun ondergang zijn er diverse kronieken opgetekend vanuit verschillende
invalshoeken .Deze leveren een belangrijke bijdrage aan het inzicht in
deze oude cultuur.
Maar naast de meer traditionele informatie bronnen kunnen ook de mythes
en de legendes van de inca's een bijdrage leveren.
In de mythen van de Inca'S vormden de natuurkrachten het belangrijkste
middelpunt.
Net als veel andere volkeren wilden de Inca's de belangrijke zaken in
het heelal, hun oorsprong en hun plaats in het grote geheel verklaren.Verhalen
over de voor hen waarneembare kosmos moesten hen helpen in hun dagelijks
leven.Verklaringen van het door hun waargenomen kreeg een duidelijke functie,
vergelijkbaar met de betekenis van wetenschap en religie nu voor ons:
het verschafte een kader waarbinnen de raadselen van het zichtbare universum
konden worden begrepen.
Volgens Dr William Sullivan, zouden de mythes en legendes informatie
kunnen bevatten die helpen bij het verkrijgen van inzicht in de ondergang
van de Inca beschaving.
Gezien het feit dat de inca's voor hun overleveringen aangewezen waren
op mondelinge overdracht, en gezien de rol die de astronomie speelde in
het leven van de inca's vermoede hij dat mogelijk ook die mythes, waargebeurde
geschiedenis vertolkingen waren ipv slechts fantastische vertellingen.
De eerste
mythe
die hij bestudeerde was een van de scheppingsmythes die in omloop waren.
In die mythe werden het heelal en mensheid tegelijk geschapen. Die mythe
hielp Dr W. Sullivan meer inzicht te krijgen in de denkwijze van de inca's
.Hij legde verband tussen de mythe en werkelijk gevonden heilige plekken,
en beeltenissen van dieren die de inca's vereerden en interpreteerde deze
vanuit de astronomie .
In een tweede
mythe
werd beschreven hoe een lama op een berg naar een groep sterren wees en
de overstroming van de aarde voorspelde .Hij redde daarmee het leven van
zijn herder.(volgens de inca's zouden zo ook de mensen van de tweede zon
zijn geëindigd) In dit verhaal werd ook verklaard waarom een vos
een zwarte staart had.
Dr Sullivan vertaalde deze mythe naar een mogelijk werkelijk bestaande
nachtelijke sterren hemel waarin er een heliakische opgang (vanwege de
naam van de berg ) van de pleiaden te zien moest zijn. Dit is het opkomen
van de pleiaden daar waar juist op dat moment de zon opkomt .Hij wilde
deze zien op 21 mei een maand voor de juni-zonnewende. Om zijn hypothese
te toetsen ging hij naar het planetarium in Boston .Daar kan men de berekeningen
uitvoeren die nodig zijn voor het bepalen van alle mogelijke sterrenkaarten,
ook uit die het verleden.
Zij bleken de door hem beschreven sterrenstand te kunnen traceren naar
het jaar 650.
 |
De Pleiaden en de Zon tegelijkertijd aan de horizon
"Daar verschenen de Pleiaden boven de horizon juist op het moment
dat de zon opkwam, precies zoals het in de mythe werd beschreven".
|
Vervolgens vroeg hij heliakische opgang van de melkweg tijdens de winter-zonnewende
van het jaar 650 te tonen.
Hij zag tot zijn verbazing 'de vos' op het puntje van zijn staart na.
Die bleef onder de horizon.
Net zoals in de mythe beschreven was 'hing de staart van de vos in het
water En was daarom zwart.'
 |
De Staart van het sterrenbeeld Vos is 'in het
water gevallen.'
Sinds die dag is de staart van de vos zwart. |
Hij ging op zoek naar een reden waarom de Ica's deze gebeurtenis zouden
hebben willen herdenken.
Hij ontdekte dat voor het eerst in 800 jaar de melkweg niet meer zichtbaar
was aan de horizon en dat terwijl de melkweg zeer belangrijk was in de
kosmologie van de Andes.
Het was de poort die de mensen met het boven natuurlijke verbond : het
land van de goden en van hun voorouders.
Het land der goden was dus in hun beleving niet meer toegankelijk.
De goden moesten de aarde verlaten ;
er zou iets rampzaligs met de beschaving gebeuren.
Uit archeologische vondsten blijkt dat er in het jaar 650 een 800-jarige
burger oorlog begon.
De mythe zou dus deze overgang hebben kunnen aangeven
Een derde
mythe
die hij bestudeerde zou meer kunnen vertellen over de ondergang van het
inca rijk..
Hierin wordt verteld hoe de oude Viracocha zijn staf doorgaf aan Manco
Capac om vervolgens de aarde te verlaten.
Dit was een mythologische ontmoeting tussen god en keizer.
Ook deze mythe zette hij om naar een astronomische constellatie.
Saturnus stelde Virachocha voor en daar de inca' s zichzelf zagen als
regenten van Jupiter ,ging hij opzoek naar een conjuntie tussen Saturnus
en Jupiter. Ergens rond 650.
Bij zonsondergang in Tweeling (de kosmologische plaats van de ingang naar
het land der goden.) de avond van de zomerzonnewende precies in 650 ad
bleek er een dergelijke verbinding te zijn geweest.
De volgende ochtend bij zonsopgang bleek de melkweg zich te hebben afgesplitst
van de zon
dus was inderdaad de hoogste tijd geweest voor de oude god om te vertrekken:
de brug naar het land der goden was niet meer toegankelijk..
Dr Sullivan raakte er van overtuigd dat voor de inca's de bewegingen
aan de hemel een weergave van het lot zoals het zich op aarde ontvouwde.
Hij raakte er van overtuigd dat dit hun uiteindelijk wel eens noodlottig
zou kunnen zijn geworden.
Hij ging vermoeden dat juist omdat de inca's geloofden in de parallel
tussen hemel en aarde, en juist omdat ze dachten dat hun lot te voorspellen
was uit de sterren, zij, toen de Spanjaarden kwamen, de Spanjaarden niet
op hun waarde wisten te schatten, maar dachten dat dit alles een onderdeel
vormde van gods bedoeling.
Ze hadden namelijk ten alle tijden de Spanjaarden makkelijk kunnen tegen
houden.
Maar niemand weet waarom Atahualpa niet het bevel gaf tot de aanval.
De vierde mythe:
100 jaar voor de spaanse inval deed de toen regerende inca keizer een
voorspelling:
Er zouden nog maar 5 keizers na hem komen. Daarna zou de inca cultuur
volledig verwoest worden.
Op het moment van de spaanse invasie was die vijfde keizer ,wiens ondergang
in de profetie werd gesproken, aan het bewind.
Dr Sullivan bestudeerde de sterren hemel tijdens de zonnewende van 1432
dus ten tijde van de voorspelling van de inca keizer.
Naar aanleiding van een mythe ,
over een lama die iedere avond naar de rivier liep om te drinken omdat
ander de wereld zou overstromen ,
lette hij ook op wat er in 1432 met 'lama'gebeurde aan de hemel.
|
|
ongemarkeerd
De Lama in de melkweg
gemarkeerd
|
Hij interpreteerde dat als volg:
Volgens de inca denkwijze was het zo dat alleen als de zon daar opgaat
waar de melkweg de horizon kruist, op de plaats van het lamasterrenbeeld,
kunnen de zonnestralen een brug naar de aarde vormen.
Hij zag dat de melkweg de horizon raakte op het punt waar de zon opkwam.
Maar de melkweg zou langzaam verschuiven gedurende de daarop volgende
eeuw
totdat de melkweg zich van de zon zou hebben losgemaakt net als in 650
ad.
Als de melkweg niet meer toegankelijk zou zijn zouden de inca's afgesneden
zijn van het land der goden en voorvaderen.
De inca's geloofden dat ze afhankelijk waren van die relaties met de goden
en hun voorouders.
.
Dr Sullivan zag een parallel:
In 650 ad was er een aansluiting met het land der goden verloren gegaan;
Er volgde een eeuwenlange burgeroorlog volgden :
De ochtend na de zonsondergang in Tweeling.(de kosmologische plaats van
de ingang naar het land der goden.) zag je dat de melkweg zich los maakte
van de zon:
de brug naar het land der goden was niet meer toegankelijk.
800 jaar later waren zij bang dat de aansluiting met de voorouders verloren
zou gaan:
De melkweg zou zich weer van de zon los maken.
De incakeizer dacht dat dit de ondergang van de inca's zou betekenen.
Toen de melkweg zich losmaakte van de zon, kwamen de Spanjaarden.
Op 15 november 1532 kwamen de 170 Spanjaarden met 35 Paarden eindelijk
tegenover een leger van 40.000 Inca's te staan.
De eerste dag werden er 7000 inca's gedood. Ze boden geen tegenstand.
Was het toeval en ging het inca rijk ten onder aan zijn instabiliteit,
of
bracht het verworven ' inzicht' in de astronomie
niet
alleen
voorspoed,
maar ook hun ?
terug
|
